Wokół wierszy Michała Nizgorskiego…
Wokół wierszy Michała Nizgorskiego…
Cykl: Blogowe spotkania literackie
Fot.: Adrianna Rauhut.
Nie rozstajemy się z poezją. Jej stroje są zależne od stylu autora, doboru słów i tego, co chce pokazać… Ja jednak skupię się na jej własnym odczycie oraz tym, co mnie w niej urzeka. Dzisiaj chciałabym się podzielić refleksją po lekturze zbioru wierszy Michała Nizgorskiego pod tytułem Wypchnięty z gniazda, który ukazał się nakładem Fundacji Duży Format w 2024 roku.
Nie rozstajemy się z poezją. Jej stroje są zależne od stylu autora, doboru słów i tego, co chce pokazać… Ja jednak skupię się na jej refleksyjności, odczycie oraz tym, co mnie w niej urzeka. Nie odpowiem na pytanie, co autor miał na myśli… przynajmniej w tej publikacji. Z pewnością lepszą formą, która mogłaby do tego posłużyć, jest wywiad. Dzisiaj chciałabym się podzielić refleksją po lekturze zbioru wierszy Michała Nizgorskiego pod tytułem Wypchnięty z gniazda, który ukazał się nakładem Fundacji Duży Format w 2024 roku.
Michał Nizgorski publikował w Asahi Shimbun, Tlenie Literackim, Zakład Magazynie, Helikopterze, Papierowym Żurawiu, Wydawnictwie J, czy na Pisarze.pl. Współautor takich antologii poetyckich, jak Peron Literacki Biblioteki Kraków, Od wschodu do zachodu. Antologia wierszy Polaków z całego świata, Almanach 44: Międzynarodowy Listopad Poetycki. Jest sekretarzem Literatury, tej przy Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich Oddziału Wielkopolskiego i obecny w jej serii wydawniczej. Wiersze poety były interpretowane przez aktorów dramatycznych, Stanisława Górkę I Roberta Tonderę. Redaktor Zeszytów Poetyckich.
Poetę już poznaliśmy trochę lepiej, więc pora zajrzeć do jego wierszy. W tomiku Wypchnięty z gniazda nie znajdziemy rozdziałów i ich tytułów, które mogłyby czytelnikowi wskazywać drogę. Zapowiada to więc wędrówkę pełną niespodzianek. Dlaczego Wypchnięty z gniazda? Może ten wiersz będzie odpowiedzią: wysiaduje i wypycha młode z gniazda/ to odwrotnie jak u ludzi z myślą/ która wychowana przegania w świat. Utwór nosi tytuł jaskółka. Zestawienie jaskółki z człowiekiem daje niewątpliwie do myślenia. Spojrzenie na świat może się różnić. Inaczej patrzy na niego ktoś w mniejszym stopniu kształtowany przez gniazdo rodzinne, a inaczej gdy ten proces wychowawczy był bardziej złożonym procesem. Ale czy oboje jednak w jakimś momencie nie byli wypchnięci z tego tytułowego gniazda? Zajrzyjmy do innych wierszy i sprawdźmy, jak patrzy na świat podmiot liryczny.
Cały tomik czytałam z zaciekawieniem, zwłaszcza że jest to moje pierwsze spotkanie z twórczością poety. Wiersze takie, jakie lubię, czyli bez nadmiaru słów, a trafiające w sedno. W utworach znajdziemy nawiązania do świata nauki, jak w przypadku na przykład wierszy dar (pojawia się w nim Isaac Newton), czy metaforyczne i przekorne nawiązanie do biotechnologii: masz różne geny/ 60% z banana/ dlatego może owocować/ na twarzy/ chwilami/ dla kogoś// kto z lepszym jutrem/ podgrzeje mrożonkę/ na Antarktydzie kto/ może popracować/ nad strawniejszymi/ kombinacjami/ wyróżników// powisają/ dumne kości/ w szklarniach/ i po porze deszczowej/ tak niewiele a tak wiele/ coraz bliżej nakarmienie/ świata biotechnologu – to utwór zatytułowany gmo.
Nie zabrakło refleksji literackiej poświęconej temu, co ludzkie, zatytułowanej humanistyka: zrodziła się z bazgrania po książkach/ i powiedz mi jak/ coś tak kruchego jak zrozumienie/ co tam sobie smarujesz tuszem w duszy/ może mieć dobrą prasę/ skoro większość ludzi się nawet nie lubi/ to jak możemy lubić własne rozumienie? Trudno także pominąć utwór, który nawiązuje do historii Ikara (wina Ikara) ze strony 29.
Na uwagę zasługują również utwory odniesienie (znajdziemy w nim Picassa), pisarz u kurtyzany, młotek na pozytywną toksyczność (jeden z ostrzejszych wierszy), a obok niego tylko nocą, krąg, przyjaźń jest wiśnią, tobie niewiele trzeba tłumaczyć. Wrócę jeszcze na chwilę do początku tomiku: na samym początku Apollo/ parał się malarstwem/ pożyczył opaskę od Temidy/ zakładając ją na usta// Temida oświetlała wzrokiem/ prawa harmonii tak przenikliwie/ cierpiąc mimo boskiej natury/ aż Bóg sztuk postanowił zlecić/ to zadanie śmiertelnikom. Refleksyjność tego utworu zatytułowanego Apollo i Temida od razu zwróciła moją uwagę. Przy wierszu znajdziemy słowa Symonidesa: Malarstwo to milcząca poezja.
Wróćmy do poezji mniej milczącej zawartej w tomiku Wypchnięty z gniazda. Myślę, że w utworach znajdziemy z pewnością połączenie nawiązań kulturowych ze światem codziennym człowieka, człowieczeństwem i spojrzeniem na współczesny świat. Ciekawa jestem, co Wy odnajdziecie w wierszach Michała Nizgorskiego, warto do nich zajrzeć.
Dziękuję Fundacji Duży Format za egzemplarz recenzencki.